Grand Canyon ernstig bedreigd

Er hangt een donkere wolk boven de Grand Canyon, één van 's werelds meest spectaculaire en mooiste natuurwonderen. Er is toenemende druk op het Witte Huis om uraniummijnen toe te laten in het gebied. Over enkele maanden valt een beslissing.

Uraniummijnen zijn erg destructief - in 1000 kilo erts zit slechts 1 kilo bruikbaar uraniumisotoop en het delven ernaar zorgt voor grote hoeveelheden radioactief afval en verzuurde modder. Maar de prijs van uranium is de jongste tien jaar bijna vertienvoudigd door de grotere vraag vanuit ondermeer China en Korea. Uranium is big business, de Grand Canyon zit er tjokvol van en het erts is er bovendien nog van uitstekende kwaliteit.

De uraniummijnen zouden een vernietigend effect hebben op de Grand Canyon, zelfs als ze zouden worden toegelaten net buiten de grenzen van het park. Er is niet alleen een zorg over het behoud van al dat natuurschoon: eens uranium in aanraking komt met water wordt het uitermate schadelijk voor de mens. De Colorado River is één van de belangrijkste bronnen van drinkwater voor de 18 miljoen inwoners van Groot Los Angeles.

2.000 claims
Sinds 2003 zijn mijnbedrijven volle bak aan het prospecteren geslagen omdat tegen juli dit jaar beslist moet worden door het Witte Huis of er de volgende twintig jaar al dan niet ontgonnen mag worden in de regio. Ze hebben meer dan 2.000 claims ingediend ondertussen om te gaan ontginnen. Sinds 1908 is er geen mijnactiviteit meer geweest in het natuurpark zelf.

Maar in de regio rond het natuurpark is er wel al flink gedolven. In de jaren vijftig moedigde de Amerikaanse overheid dat zelfs aan. Dertig jaar lang werd er in de Four Corners, een gebied waar Arizona, Utah, Colorado en New Mexico elkaar raken, en dat grenst aan de Grand Canyon flink verdiend aan uranium. Toen stortte de markt in. De verlaten mijnen zorgden voor grote vervuiling van land en grondwater. Die vervuiling sijpelde ook de Grand Canyon in.

Paniek
In 1979 was er zelfs paniek toen een dam brak waardoor 1.100 ton radioactieve modder in de Little Colorado River terecht kwam. In 1984 was het opnieuw prijs: door overstromingen belandden honderden tonnen uraniumerts uit de Hack Canyon Mine in de Kanab Creek, die uitmondt in de Grand Canyon.

De naam Orphan Mine doet bij bezoekers van het park misschien een belletje rinkelen. De mijn, die pas sinds 1963 binnen de grenzen van het park ligt omdat het toen uitbreidde en in werking bleef tot 1972, lekt nog altijd radioctief uraniumafval. Backpackers die het fameuze Tonto Trail volgen worden gewaarschuwd van het water af te blijven.

Drinken van en baden in de Little Colorado River, Kanab Creek en "andere wateren binnen het park waar excessief veel radio-isotopen in zijn gevonden" wordt door de National Park Service overigens nog altijd ten stelligste afgeraden.

Vijf miljoen toeristen
De Grand Canyon is een diepe steile kloof uitgesneden door watererosie van de rivier de Colorado en haar zijrivieren en wordt als één van de grootste natuurlijke wereldwonderen beschouwd. Het park is 4.927 km² groot en wordt jaarlijks bezocht door vijf miljoen toeristen, van wie er één op vijf van buiten de States komt. In het park leven naar schatting 355 vogel-, 89 zoogdier-, 47 reptielen-, 9 amfibie- en 17 vissoorten. In 1963 kreeg het park al een enorme opdoffer toen de constructie van de Glen Canyon Dam een paar honder kilometer verderop ook het ecosysteem van de Grand Canyon helemaal overhoop gooide. Sindsdien is koortsachtig gewerkt om het te herstellen.

De Amerikanen zelf bouwen overigens al bijna twintig jaar geen nieuwe kerncentrales meer en het zijn quasi uitsluitend buitenlandse mijnbedrijven die claims hebben ingediend.